Để có những hạt cà phê chất lượng, quy trình trồng và canh tác phải được thực hiện một cách khoa học, bài bản. Dưới đây là các bước quan trọng trong quy trình trồng và chăm sóc cà phê dành cho nông hộ, trang trại và người yêu cà phê bền vững.
1. Chuẩn bị đất và chọn giống
-
Đất trồng: Ưu tiên đất đỏ bazan hoặc đất xám giàu dinh dưỡng, thoát nước tốt, độ pH từ 5,0 – 6,5.
-
Xử lý đất: Làm đất sâu, xới kỹ, bón lót vôi và phân hữu cơ hoai mục.
-
Chọn giống: Ưu tiên giống cà phê Robusta, Arabica hoặc lai tạo phù hợp với vùng trồng.
2. Trồng cà phê
-
Thời vụ trồng: Tốt nhất vào đầu mùa mưa (tháng 5 – 7).
-
Mật độ trồng: Khoảng 3 x 3 mét/cây (tùy giống và vùng).
-
Kỹ thuật trồng: Đào hố sâu 50–60 cm, trộn phân hữu cơ vào hố, đặt bầu cây đúng kỹ thuật, nén nhẹ gốc và phủ rơm giữ ẩm.
3. Chăm sóc cây cà phê
a. Tưới nước
-
Tưới định kỳ vào mùa khô, đặc biệt giai đoạn ra hoa – kết trái.
b. Bón phân
-
Phân hữu cơ: 1–2 lần/năm, kết hợp phân vô cơ đúng giai đoạn sinh trưởng.
c. Cắt tỉa – tạo hình
-
Loại bỏ cành sâu bệnh, cành vượt, giúp cây thông thoáng, tập trung dinh dưỡng.
d. Làm cỏ và phủ gốc
-
Giữ gốc sạch cỏ, phủ rơm hoặc cỏ khô giúp giữ ẩm và cải tạo đất.
4. Phòng trừ sâu bệnh
-
Kiểm tra vườn thường xuyên để phát hiện và xử lý sớm các loại sâu đục thân, rệp sáp, nấm bệnh…
-
Ưu tiên biện pháp sinh học và canh tác hữu cơ để bảo vệ môi trường.
5. Thu hoạch và sơ chế
-
Thu hoạch đúng độ chín: Quả chuyển đỏ đều, tránh hái xanh làm ảnh hưởng chất lượng.
-
Sơ chế: Tùy điều kiện, có thể chọn sơ chế ướt (washed), khô (natural) hoặc honey.
Kết luận
Một quy trình trồng và canh tác cà phê đúng kỹ thuật không chỉ nâng cao năng suất và chất lượng hạt mà còn giúp cây phát triển bền vững, chống chịu tốt với biến đổi khí hậu. Với từng bước bài bản, người trồng có thể tạo ra những ly cà phê thơm ngon, giàu giá trị kinh tế và văn hóa.