Sản xuất cà phê tại Ethiopia
Khi nói đến cà phê Ethiopia, ta không chỉ nhắc đến một quốc gia sản xuất cà phê mà là nơi sinh ra cây cà phê đầu tiên trên thế giới. Truyền thuyết kể lại rằng, vào thế kỷ thứ 9, một người chăn dê tên Kaldi tại vùng Kaffa (nay là Ethiopia) nhận thấy đàn dê của mình trở nên “nhảy nhót” sau khi ăn một loại quả mọc từ bụi cây hoang. Từ khám phá này, cà phê dần bước vào đời sống con người, khởi đầu cho một trong những hành trình văn hóa – ẩm thực quan trọng nhất thế giới.
Ethiopia: Cái nôi tự nhiên của cà phê Arabica
Điều làm nên sự độc đáo của cà phê Ethiopia nằm ở chỗ: đây là quê hương nguyên thủy của cà phê Arabica hoang dã. Không giống các quốc gia khác sử dụng giống nhập, Ethiopia sở hữu hơn 10.000 giống Arabica bản địa mỗi giống mang một hương vị và đặc tính sinh học riêng.
Phần lớn nông dân trồng cà phê ở đây là hộ gia đình nhỏ. Họ canh tác xen trong rừng, không theo kiểu đại trà, với quy mô thường dưới 2 ha. Chính phương thức này tạo nên hệ sinh thái đa dạng, giúp cà phê Ethiopia giữ được “terroir” đặc trưng hương vị gắn liền với từng vùng đất.
Các vùng trồng cà phê nổi tiếng tại Ethiopia
1. Yirgacheffe: Hương hoa, vị chua thanh
Yirgacheffe thuộc khu vực Sidamo, nhưng do danh tiếng vượt trội, nó được xem là một “appellation” riêng. Cà phê Yirgacheffe có hương hoa nhài, cam chanh, dâu rừng. Vị chua thanh, hậu sạch và tinh tế. Thường được chế biến bằng phương pháp washed, giúp hương thơm và vị chua nổi bật hơn.
Cà phê Yirgacheffe, Hương vị cà phê Ethiopia
2. Sidamo: Tròn trịa và cân bằng
Sidamo nằm ở phía nam Ethiopia, có độ cao từ 1.500 – 2.200m. Cà phê vùng này cân bằng, dễ uống, mang hương cam chanh dịu nhẹ, hậu vị dài và mượt. Đây là lựa chọn tuyệt vời cho người mới bắt đầu khám phá cà phê Ethiopia.
3. Guji: Đậm đà và bí ẩn
Guji trước đây thuộc Sidamo, nhưng do hương vị quá đặc trưng nên đã được phân tách riêng. Cà phê Guji có body dày, hương berry, mận chín. Một số lô có thể mang mùi rượu vang hoặc hương đất rừng. Guji thường được chế biến theo phương pháp natural, tạo vị ngọt đậm và chiều sâu hương vị.
Phương pháp sơ chế cà phê ở Ethiopia: Washed và Natural
Ethiopia chủ yếu dùng hai phương pháp chế biến:
● Washed
Quả cà phê được rửa sạch, loại bỏ lớp nhớt trước khi phơi khô. Cách làm này giúp hạt cà phê bộc lộ rõ vị chua sáng, mùi thơm trong trẻo và cấu trúc vị rõ nét.
● Natural
Quả cà phê được phơi nguyên trái dưới nắng, lên men tự nhiên. Quá trình này giúp hạt cà phê ngấm vị ngọt từ vỏ, tạo ra hương vị trái cây đậm đà, body dày và hậu ngọt. Guji và Sidamo natural là những ví dụ nổi bật của phương pháp này.
Cà phê Ethiopia trong thị trường thế giới
Ethiopia chỉ chiếm khoảng 3–4% sản lượng cà phê toàn cầu, nhưng lại là nước xuất khẩu Arabica lớn nhất châu Phi. Giá trị cà phê Ethiopia nằm ở chất lượng, sự độc đáo và bản sắc vùng trồng, điều mà không quốc gia nào sao chép được.
Các nhà rang xay đặc sản toàn cầu luôn săn tìm cà phê Ethiopia để làm nổi bật danh mục của mình. Từ những thương hiệu specialty nổi tiếng đến các quán cà phê độc lập, tất cả đều trân trọng hương vị nguyên bản đến từ Ethiopia.
Vì sao cà phê Ethiopia chinh phục giới sành?
Nhiều người yêu cà phê mô tả Ethiopia như một ly vang tự nhiên khó đoán nhưng quyến rũ. Cà phê nơi đây không chỉ ngon mà còn mang lại trải nghiệm đa tầng. Ngụm đầu có thể là cam chanh, ngụm sau lại chuyển thành dâu rừng hay hoa nhài.
Một số loại còn có mùi mật ong, oải hương, hoặc vang đỏ. Chính sự biến đổi đầy bất ngờ ấy đã tạo nên “tính cách” riêng biệt điều mà ít vùng trồng khác có được.
Kết luận:
Ethiopia không đơn thuần là nơi sản xuất cà phê chất lượng cao. Đó là nơi cà phê được sinh ra, sống cùng con người, gắn với văn hóa, lễ nghi và tinh thần bản địa. Từng hạt cà phê Ethiopia không chỉ mang theo hương vị mà là thông điệp từ một vùng đất thiêng, nơi những giống Arabica hoang dã vẫn tiếp tục lan tỏa di sản hàng ngàn năm.
